Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2017

Νέα έκδοση του Απόκρυφου Βερολίνου-Στρασβούργου από τον Alin Suciu


A. Suciu, The Berlin-Strasbourg Apocryphon: A Coptic Apostolic Memoir, [WUNT, 370], Tübingen: Mohr Siebeck, 2017.


Μια νέα δημοσίευση ήρθε να προστεθεί στη μακρά σειρά των εκδόσεων Mohr Siebeck που είναι αφιερωμένη στις μελέτες γύρω από την Καινή Διαθήκη (Wissenschaftliche Untersuchungen zum Neuen Testament). Πρόκειται για  την επεξεργασμένη μορφή της διδακτορικής διατριβής του νεαρού αλλ' ήδη διακεκριμένου ρουμάνου κοπτολόγου και παπυρολόγου Alin Suciu που είχε κατατεθεί στο Université Laval του Quebec στον Καναδά και από τις αρχές του 2017 πρόκειται πλεον να κοσμεί τα ράφια των ειδικών βιβλιοθηκών ανά τον κόσμο.  


Το θέμα του βιβλίου είναι το Απόκρυφο Βερολίνου-Στρασβούργου, γνωστό κατά το παρελθόν και ως Ευαγγέλιο του Σωτήρος και περιλαμβάνει έκδοση, αγγλική μετάφραση και ερμηνευτικά σχόλια. Το κείμενο σώζεται αποκλειστικά στην Κοπτική γλώσσα σε δυο χειρόγραφες μαρτυρίες, τον Papyrus Berolinensis 22220 και το Strasbourg Copte 5–7, και αποτελεί κατά βάση μια απόκρυφη διήγηση σχετικά με τα γεγονότα των Παθών, περιλαμβάνοντας έναν εκτενή ύμνο στο Σταυρό που υποθετικά απηγγειλε ο Ιησούς λίγο πρίν απο τη Σταύρωση. Παρά το γεγονός ότι η μέχρι τώρα έρευνα χρονολογούσε το κείμενο αυτό γύρω στον 2ο αι. και προυπέθετε την ύπαρξη ελληνικού πρωτοτύπου, το οποίο θεωρούσε ότι παραλήφθηκε κατά τη διαδικασία διαμόρφωσης του Κανόνα της ΚΔ, ο συγγραφέας προτείνει την ύστερη χρονολόγηση του και τοποθετεί το κείμενο στη μετα-Χαλκηδόνεια λογοτεχνική παραγωγή γύρω στα τέλη του 5ου ή τις αρχές του 6ου αι. Πράγματι, εκείνη την περίοδο κατά την οποία τίθενται τα θεμέλια για τη σταδιακή διαφοροποίηση της Αιγύπτου απο τον υπόλοιπο Βυζαντινό κόσμο, διαμορφώνεται στη Κοπτική λογοτεχνία το ιδιαίτερο είδος των Αποστολικών διηγήσεων, κειμένων που αποδίδονται ψευδεπίγραφα σε κάποια από τα πρόσωπα του κύκλου του Ιησού και εμπλουτίζουν τα βιβλικά κείμενα με διηγήσεις, ύμνους και θεολογικές παραμέτρους που σκοπό έχουν να εξυπηρετίσουν συγκεκριμένες ποιμαντικές, λατρευτικές και ιεραποστολικές ανάγκες της Κοπτικής Εκκλησίας εκείνης της περιόδου.

Η παρούσα έκδοση αποτελεί μια άρτια φιλολογική δουλειά που αποκαθιστά κατά το δυνατόν το Κοπτικό κείμενο στην αρχική του μορφή και καθιστά με την αγγλική μετάφραση το περιεχόμενο του προσιτό όχι μόνο στους μελετητές αλλά και στον κάθε ενδιαφερόμενο. Η ουσιαστικότερη, ωστόσο, αξία της εν λόγω δουλειάς συνίσταται στην καθοριστική της συμβολή στη μελέτη της ιστορίας της Κοπτικής λογοτεχνίας. Το ερμηνευτικό πλαισιο που θέτει ο Suciu για την ορθότερη κατανόηση του κειμένου και της ιστορίας του φωτίζει τις παραμέρτους που αφορούν στη διαμόρφωση συγκεκριμένων θεμάτων και χαρακτηριστικών της Κοπτικής λογοτεχνίας που καθόρισαν τη διαμόρφωση της θεολογικής και πολιτισμικής ταυτότητας της Κοπτικής Εκκλησίας στους επόμενους αιώνες.

Για περισσότερα δείτε εδώ