Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2016

Workshop Κοπτικών Σπουδών στην Αθήνα (6-8 Δεκεμβρίου 2016)


Το Νορβηγικό Ινστιτούτο της Αθήνας (Τσάμη Καρατάσου 5) θα φιλοξενήσει από την Τρίτη 6  εως και την Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου την πρώτη Ελληνο-νορβηγική επιστημονική συνεγρασία στο αντικείμενο των Κοπτικών Σπουδών.

Η πρωτοβουλία της συνεργασίας ανήκει στον Δρ. Αλέξανδρο Τσάκο, μεταδιδακτορικό ερευνητή στο University of Bergen (Norway), o οποίος μαζί με τον Δρ. Νίκο Κουρεμένο, μεταδιδακτορικό ερευνητή στο Hebrew University of Jerusalem, τον Καθηγ. Δημήτριο Μόσχο, επίκουρο καθηγητή Εκκλησιαστικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τον Dr. Christian Bull, μεταδιδακτορικό ερευνητή στο University of Oslo και μια ομάδα νέων επιστημόνων (Michael Youssef, Εβίτα Σαρανταρίδη, Βαγγέλη Παπαναστασίου) θα εργαστούν εντατικά για τρεις ημέρες στο αντικείμενο των Κοπτικών Σπουδών.   

Κεντρικό θέμα των εργασίων της επιστημονικής ομαδάς αποτελεί το απόκυρφο χριστιανικό κείμενο που αποδίδεται στον Απόστολο Βαρθολομαίο, γνωστό με τον τίτλο Βιβλίο της Ανάστασης του Ιησού Χριστού. Σκόπος των συναντήσεων έχει οριστεί η μεταγραφή, μετάφραση και ανάλυση του κειμένου σύμφωνα με το Κοπτικό χειρόγραφο 80 της British Library που αποτελεί τη σημαντικότερη μαρτυρία για το εν λόγω έργο.  

Στο πλαίσιο των εργασιών της ομαδάς, οι οποίες θα παραμείνουν κλειστές στο κοινό, θα πραγματοποιηθούν δυο ανοιχτές διαλέξεις για την παρουσίαση ορισμένων πτυχών της έρευνας που εντάσσουν το κείμενο στο ευρύτερο πλαίσιο του Αιγυπτιακού και Νουβιακού Χριστινισμού κατά την Ύστερη Αρχαιότητα.   
Οι διαλέξεις θα πραγματοποιηθούν στο χώρο του Νορβηγικού Ινστιτούτο σύμφωνα με το ακόλουθο πρόγραμμα. 

Τρίτη 6 Δεκεμβρίου, 19:30:
Alexandros Tsakos
The Coptic Manuscript BL80 in the frame of medieval Nubian literacy

Πέμπτη, 8 Δεκεμβρίου, 19:30:
Dimitris Moschos
Eschatological Motifs in Egyptian Monastic Literature

Για περισσότερες πληροφορίες βλ. εδώ 

Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2016

Ελεύθερη πλέον η διαδικτυακή πρόσβαση στα Κοπτικά χειρόγραφα της Pierpont Morgan Library



Φύλλο της συλλογής
Pierpont Morgan
Η περίφημη συλλογή Κοπτικών χειρογράφων από τη Μονή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στο Phantoou (al-Hamouli) της περιοχής του Φαγιούμ, που ανακαλύφθηκε στις αρχές του 20ου αι. και εναποτίθεται σήμερα στην Pierpont Morgan Library της Νέας Υόρκης, βρίσκεται πλέον ψηφιοποιήμενη και με ελεύθερη πρόσβαση στο διαδίκτυο.  

Η συλλογή αποτελείται από 50 περίπου κώδικες που χρονολογούνται μεταξύ 9ου και 10ου αι. και περιλαμβάνουν έργα βιβλικού, ομιλητικού, αγιολογικού και λειτουργικού περιεχομένου, τα οποία φωτίζουν αρκετές πτυχές της ιστορίας και του πνευματικού βίου του Αιγυπτιακού Χριστιανισμού και συνιστούν πολύτιμη πηγή για τη μελέτη της Κοπτικής λογοτεχνίας. Αντιπροσωπευτικά παράδειγματα των έργων που περιλαμβάνοτναι στη συλλογή αποτελούν ο Βίος του αγίου Σαμουήλ της Καλάμου, η Αποκάλυψη του Ψευδο-Αθανασίου καθώς και η μεγάλο μέρος του βιβλίου του Ησαϊα.

Henri Hyvernat (1858-1941)
Η σύγχρονη έρευνα σχετικά με τη συγκεκριμένη συλλογή συνδέεται με το πρόσωπο και τη δραστηριότητα του Henri Hyvernat (1858-1941), γαλλο-αμερικανού κοπτολόγου και οριενταλιστή και ιδρυτή του τμήματος Ανατολικών Σπουδών του Catholic University of America στην Washington, DC. Με παρότρυνση του Hyvernart η συλλογή πέρασε το 1911 στην κυριότητα του τραπεζίτη John Pierpont Morgan (1837-1913) και παρέμεινε περίπου για μια δεκαετία στη Βατικανή Βιβλιοθήκη της Ρώμης όπου πραγματοποιήθηκε η συντήρηση των χειρογραφών και προετοιμάστηκε η φωτογραφική έκδοση τους σε 56 τόμους με τίτλο Bybliothecae Pierpont Morgan codices coptici photographice expressi (Rome: Biblioteca Apostolica Vaticana, 1922) μέχρι την τελική τους μεταφορά στη Pierpont Morgan Libary, όπου βρίσκονται μέχρι σήμερα. 

Η εν λόγω φωτογραφική έκδοση του 1922 που αποτελεί έργο σπανιότατο καθώς απαντάται  σε ελάχιστες βιβλιοθήκες διεσπαρμένες ανα τον κόσμο, ψηφιοποιηθήκε από τον Ronard Hurlocker και την επίβλεψη του Christian Askeland χάρη στη γεννεόδωρη στήριξη του Indiana Wesleyan University και του Lilly Student Research Fund και τοποθετήθηκε με ελεύθερη πρόσβαση στην διδικτυακή πλατφόρμα archive.org. 

Για την πρόσβαση στους κώδικες βλ. εδώ

Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου 2016

11o Συνέδριο Κοπτικών Σπουδών, 25-30 Ιουλίου 2016, Καλιφόρνια





Περισσότεροι από 200 διακεκριμένοι καθηγητές, μελετητές και ειδικοί επισήμονες του Αιγυπτιακού Χριστιανισμού συγκεντρώθηκαν από τις 25 έως τις 30 Ιουλίου 2016 στο Claremont Graduate University της California (USA) στα πλαίσια του 11ου Συνεδρίου Κοπτικών Σπουδών, το οποίο οργανώνεται ανά τετραετία από τη Διεθνή Εταιρεία Κοπτικών Σπουδών (IACS) σε διάφορες πόλεις του κόσμου. Σημαντική πτυχή του συνεδρίου υπήρξαν οι συνεδριάσεις της ολομέλειας, στις οποίες παρουσιάστηκε από κορυφαίους ειδικούς η κριτική αποτίμηση της επιστημονικής παραγωγής της τελευταίας τετραετίας σε κάθε τομέα των Κοπτικών Σπουδών. Από αυτές ξεχώρισαν ιδιαίτερα οι παρουσιάσεις του Mark Sheridan για τη Κοπτική Λογοτεχνία, του David Brakke για τον Αιγυπτιακό Μοναχισμό, του Malcolm Choat για τη Κοπτική Παπυρολογία, της Elisabeth O’Connell για την Κοπτική Αρχαιολογία, του Jean-Daniel Dubois για το Γνωστικισμό και τον Μανιχαϊσμό στην Αίγυπτο,  του Mark Swanson για τις Κοπτο-Αραβικές Σπουδές καθώς και του Alberto Camplani για τη Κοπτική Ιστοριογραφία. 

Prof. Mark Sheridan osb 
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα υπήρξε η παρουσίαση του ερευνητικού προγράμματος με τίτλο Tracking Papyrus and Parchment Paths: An Archaeological Atlas of Coptic Literature υπο τη διεύθυνση της Paola Buzi (La Sapienza, Roma), το οποίο κέρδισε το βραβείο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (ERC grant 2015) και φιλοδοξοξεί να δημιουργήσει μια ψηφιακή βάση δεδομένων της Κοπτικής χειρόγραφης παράδοσης με παλαιογραφικές και κωδικολογικές πληροφορίες για κάθε χειρόγραφη μαρτυρία. Από τις υπόλοιπες εισήγησεις ξεχώρισαν τα panels που ηταν αφιερωμένα στη σχέση μαγείας και μοναχισμού στην Αίγυπτο της Ύστερης Αρχαιότητας με τη συμμετοχή των David Frankfurter, Siegfried Richter και Jacques van der Vliet καθώς στην εμβληματική προσωπικότητα του πρώιμου Κοπτικού Μονχανισμού, τον αρχιμανδίτη Σενούθιο, με τη συνεισφορά των Stephen Emmel, Andrew Crislip και Janet Timbie. 
Prof. Jacques van der Vliet 

Παράλληλα με τις εισηγήσεις και τις παρουσιάσεις φιλοξενήθηκε στους χώρους του συνεδρίου συνδυαστική έκθεση Κοπτικών και Κοπτο-αραβικών χειρογράφων από τις συλλογές του Μουσείου της Βίβλου (Washington, DC) και της Κοπτικής Εταιρείας «Αρχιμανδρίτης Σενούθιος» (Los Angeles, CA), ένω έγινε ειδική μνεία στον πρόσφατα αποθανόντα James Robinson (1924-2016), πρωτοπόρο ερευνητή και εκδότη των Κοπτικών κωδίκων του Nag Hammadi και για δεκαετίες καθηγητή του Πρώιμου Χριστινισμού στο Πανεπιστήμιο του Claremont. Τέλος αξίζει να αναφερθεί ότι στα πλαίσια του Συνεδρίου πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση των δυο τόμων των Πρακτικών του προηγούμενου συνεδρίου της IACS (Ρώμη, Σεπτέμβριος 2012) από τον εκδοτικό οίκο Peeters, ο οποίος θα αναλάβει και την έκδοση των πρατικών του παρόντος συνεδρίου.    


Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα δείτε την επίσημη σελίδα του συνεδρίου εδώ

Τρίτη 7 Ιουνίου 2016

Ελληνικά και Αραβικά κατά τους Μέσους Χρόνους: Προβολές και αντανακλάσεις, Πέμπτη 9 Ιουνίου 2016.


Το Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με την Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Σπουδών Μέσης Ανατολής οργανώνουν Διεθνή Ημερίδα με θέμα: Ελληνικά και Αραβικά κατά τους Μέσους Χρόνους: προβολές και αντανακλάσεις. Η ημερίδα με τη συμμετοχή διακεκριμένων επιστημόνων από την Ελλάδα και το εξωτερικό θα λάβει χώρα την Πέμπτη 9 Ιουνίου 2016 στο Αμφιθέατρο Ι. Δρακοπούλος του Κεντρικού Κτηρίου του Πανεπιστημίου Αθηνών, οδός Πανεπιστημίου 30 από τις 9.30 π.μ. έως τις 19.00 μ.μ.



Για το πλήρες πρόγραμμα της ημερίδας βλ. ΕΔΩ. 


Σ' ότι αφορά τις Κοπτικές Σπουδές περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα εισήγηση σχετικά με την πρόσληψη της Ισλαμικής κυριαρχιας στην Αίγυπτο μέσα από τα κείμενα Κοπτικής λογοτεχνίας. 

Νίκος Κουρεμένος
Μεταξύ υπαινιγμού και καταδίκης: Η κριτική στην πρώιμη Ισλαμική κυριαρχία της Αιγύπτου μέσα από την Κοπτική λογοτεχνία.

Abstract
Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στο χώρο της Κοπτο-Αραβικής λογοτεχνίας και ιδιαίτερα στα λογοτεχνικά είδη της ιστοριογραφίας και της αποκαλυπτικής γραμματείας, σπάνιες είναι οι αναφορές στην Ισλαμική κυριαρχία στην Αίγυπτο που απαντώνται στα χριστιανικά κείμενα που σώζονται στη Κοπτική γλώσσα και χρονολογούνται στο πρώτο μισό του 8ου αι. Φαίνεται πως η χριστιανική γραμματειακή παραγωγή στα Κοπτικά προτίμησε να παρασιωπήσει ή τουλάχιστον να αναφερθεί με έμμεσο τρόπο στις δοκιμασίες που υφίσταντο ο χριστιανικός πληθυσμός από τους νέους κατακτητές κατά τον πρώτο αιώνα της αραβικής κυριαρχίας. Πράγματι, οι χριστιανοί συγγραφείς στην Κοπτική γλώσσα απέφυγαν σε γενικές γραμμές την ανοιχτή κριτική στην Ισλαμική εξουσία. Η Ομιλία στον Ιωνά που αποδίδεται στο Ζαχαρία επίσκοπο του Σχώου, για παράδειγμα, αποτελεί χαρακτηριστική μαρτυρία της συγκεκριμένης στάσης. Στο κείμενο αυτό ο συγγραφέας προσπαθεί με έμμεσο τρόπο, χρησιμοποιώντας την αλληγορική ερμηνεία της Αγίας Γραφής, να ασκήσει κριτική στη συμπεριφορά των Αράβων κατακτητών της Αιγύπτου έναντι του χριστιανικού πληθυσμού. Η αποκαλούμενη Αποκάλυψη του Ψευδο-Αθανάσιου ωστόσο αποτελεί αξιοσημείωτη εξαίρεση στην οποία περιλαμβάνεται μια σκληρή περιγραφή της Ισλαμικής κυριαρχίας στην Αίγυπτο, ενώ ταυτόχρονα οι Άραβες παραλληλίζονται με το τέταρτο τέρας της Αποκάλυψης του Δανιήλ. Σκοπός της παρούσας ανακοίνωσης αποτελεί η ανάλυση του περιεχομένου και η σύγκριση των αναφορών των δυο προαναφερθέντων Κοπτικών κειμένων στη πρώιμη Ισλαμική κυριαρχία στην Αίγυπτο ώστε διακριβωθούν τα κοινά τους σημεία και να γίνει μια προσπάθεια να τοποθετηθούν στο ιστορικό, κοινωνικό και λογοτεχνικό τους πλαίσιο.

Τρίτη 10 Μαΐου 2016

Ημερίδα για τον Κοπτικό Χριστιανισμό την Κυριακή 15 Μαΐου 2016 στο Ξενοδοχείο Τιτάνια



 Η Κοπτική εκκλησιαστική κοινότητα της Αθήνας σε συνεργασία με το Ελληνικό Ινστιτούτο Αιγυπτιολογίας και το Κέντρο Κοπτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αλεξανδρείας διοργανώνουν από κοινού ημερίδα αφιερωμένη στον Κοπτικό Χριστιανισμό με τίτλο: Η Ιστορικο-δογματική ταυτότητα των Κοπτών δια μέσου των αιώνων, η οποία θα λάβει χώρα την Κυριακή 15 Μαϊου 2016 στο συνεδριακό χώρο ΕΥΡΩΠΗ του Ξενοδοχείου Τιτάνια (Πανεπιστημίου 52, Ημιόροφος) από τις 17.00 έως τις 21.00.

Στην Ημερίδα θα συμμετάσχουν ειδικοί ερευνητές από το χώρο των Αιγυπτιακών και Κοπτικών Σπουδών όπως ο Δημήτρης Μόσχος, Επίκουρος Καθηγητής της Εκκλησιαστικής Ιστορίας στη Θεολογική Σχολή του ΕΚΠΑ, η Δρ. Αικατερίνη Μαραβέλια, Διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Αιγυπτιολογίας, ο Δρ. Νίκος Κουρεμένος, ο Οσιολ. π. Εφραίμ, Πρωτοσύγγελος της Κοπτικής Επισκοπής στην Ελλάδα και ο υπ. Διδ. Δημήτρης Αθανασίου, ενώ τη συζήτηση θα συντοντίζουν ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος των εν Ελλάδι Κοπτών κκ. Παύλος και ο Οσιολ. ιερομ. π. Ειρηναίος, εφημέριος της Κοπτικής κοινότητας στην Αθήνα.      

Μετά το πέρας των εισηγήσεων θα ακολουθήσει μικρή συναυλία με Κοπτικούς ύμνους καθώς και κέρασμα με αιγυπτιακά εδέσματα.

Στη συνέχεια ακολουθεί το πρόγραμμα της Ημερίδας.

Σάββατο 7 Μαΐου 2016

Το Ευαγγέλιο του Θωμά - (VIDEO) Διάλεξη του Martin B. Dale (Yale University)


Με τον όρο Ευαγγέλιο του Θωμά [ΕΘ] είναι γνωστό ένα κείμενο της απόκρυφης χριστιανικής γραμματείας που περιλαμβάνει 114 ρήσεις/λόγια του Ιησού. Κάποιοι μελετητές είχαν στο παρεθλόν προτείνει τη χρονολόγησή του πρίν από το τέλος του 1ου αι. καθιστόντας ουσιαστικά το ΕΘ σύγχρονο με τα συνοπτικά ευαγγελία (Ματθαίος, Μάρκος, Λουκάς), η σύχρονη έρευνα ωστόσο αποδέχεται σχεδόν ομόφωνα τη χρονολόγησή του στα μέσα του 2ου αι. καθώς θεωρείται πλέον δεδομένη μια σχετική κειμενική εξάρτηση από τους συνοπτικούς. Το κείμενο αποδίδεται ψευδεπίγραφα στον Ιούδα-Θωμά τον Δίδυμο, έναν από τους δώδεκα μαθητές του Ιησού, ο οποίος σύμφωνα με την ευαγγελική διήγηση του Ιωάννη αμφέβαλλε για την Ανάσταση του Ιησού (Ιωάννης 20:24-29). Το περιεχόμενο του ΕΘ έχει σαφώς γνωστικές επιδράσεις γεγονός που κατατάσει το ΕΘ αναμφίβολα στην κατηγορία των γνωστικών κειμένων της Ύστερης Αρχαιότητας. Η κεντρική ιδεά που διατρέχει το κείμενο συνισταται στην αντίληψη ότι η Βασιλεία του Θεού είναι ήδη παρούσα επί της γης  και ο κάθε άνθρωπος οφείλει να γνωρίσει το θεϊκό φως που ενοικεί μέσα του, το οποίο θα του επιτρέπει να δεί τη Βασιλεία του Θεού και να εισέλθει σ'αυτήν. 

Νag Hammadi Codex II, fol 32.
H αρχή του ΕΘ
Το πρωτότυπο κείμενο του ΕΘ εικάζεται ότι συντάχθηκε στα ελληνικά ή στα αραμαϊκά, ωστόσο η πλήρης εκδοχή του σώζεται μόνο σε κοπτική μετάφραση του 4ου αι., κείμενο που περιλαμβάνεται σ' έναν από τους περίφημους κώδικες του Nag Hammadi, που ανακαλύφθηκαν το 1945 στην Αίγυπτο. Μετά την ανάκλυψη της κοπτικής μετάφρασης κατάφεραν οι μελετητές να ταυτοποιήσουν κάποια μικρά αποσπάσματα της ελληνικής εκδοχής που είχαν βρεθεί παλαιότερα σε σπαράγματα παπύρων στην Οξύρρυγχο και τα οποία χρονολογούνται στα τέλη του 2ου και τις αρχές του 3ου αι. Από της αναφορές του ΕΘ στην πρώιμη χριστιανική γραμματεία ξεχωρίζει αυτή του Ιππολύτου Ρώμης (217-235) στο έργο του Refutatio omnium haeresium, όπου παραθέτει μια παραλαγή του 4ης ρήσης του ΕΘ, ενώ ταυτόχρονα επισημαίνει ότι χρησιμοποίησε ένα κείμενο που ονομάζεται Ευαγγέλιο του Θωμά.  H ουσιαστική συμβολή του ΕΘ στην ευρύτερη έρευνα σχετικά με το συνοπτικό πρόβλημα, της πηγές των κανονικών ευαγγελίων, τον ιστορικό Ιησού αλλά και γενικότερα τη διδασκαλία των Γνωστικών το έχει καταστήσει μια πολύτιμη πηγή για τους μελετητές των Βιβλικών Σπουδών      

Στη συνέχεια ακολουθεί μια παλαιότερη διάλεξη του καθηγητή Θρησκευτικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιου του Yale (USA)  Martin B. Dale με θέμα το Ευαγγέλιο του Θωμά.  



Στα ελληνικά κυκλοφορούν: 

Ι. ΚΑΡΑΒΙΔΟΠΟΥΛΟΣ, "Το Ευαγγέλιον του Θωμά" στο Σ. ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ (επιμ.), Χριστιανικός γνωστικισμός: Τα κοπτικά κείμενα του Nag Hammadi στην Αίγυπτο, Αθήνα 1989, σσ. 83-98. 
J.-Y. LELOUP, Κατά Θωμάν Ευαγγέλιον: το γνωστικό ευαγγέλιο του Θωμά, Αθήνα 2006. 
Σ. ΓΚΙΡΓΚΕΝΗΣ - Ε. ΑΔΑΜΟΣ (επιμ.-μτφρ.), Το κατά Θωμάν απόκρυφον ευαγγέλιον, Θεσσαλονίκη 2006. 
  



Τρίτη 3 Μαΐου 2016

Πασχαλινό μήνυμα του Κόπτη Πατριάρχη Θεοδώρου (Tawadros) Β΄ - 2016




Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Αμήν. 
Χριστός ανέστη! Αληθώς ανέστη! 

Με αφορμή τη μεγάλη γιορτή της Ανάστασης και μαζί την ευφροσύνη και αγαλλίαση της αγίας αυτής ημέρας μεταφέρω σ’ όλους εσάς, αγαπητοί μου, τις πασχαλινές ευχές και ευλογίες μου. Μεταφέρω τις ευχές και ευλογίες μου σ’ολόκληρη την Κοπτική Ορθόδοξη Εκκλησία, στους Μητροπολίτες, τους Επισκόπους, τους Ιερείς, τους Διακόνους και τους Επιτρόπους των ενοριών. Μεταφέρω τις ευχές και ευλογίες μου σ’ όλους αυτούς που διακονούν, στη νεολαία, τα παιδιά, καθώς και σ΄όλες τις χριστιανικές οικογένειες παγκοσμίως. Μεταφέρω τις ευχές και ευλογίες μου σ’ όλες ανα τον κόσμο τις Κοπτικές Μητροπόλεις. Καλή και ευλογημένη εορτή της Ανάστασης.  Να έχετε όλοι σας υγεία φέτος αλλά και κάθε χρόνο!  

Πράγματι, η γιορτή της Αναστάσης αποτελεί την επιτομή όλων των εκκλησιαστών εορτών, συνιστά την κορωνίδα της ευφροσύνης μας, και δικαιολογεί τη θέρμη των καρδιών μας. Είναι η γιορτή που καθημερινά εορτάζουμε. Όταν γίνεται λόγος για τη γιορτή της Αναστάσης ο νους μας ανατρέχει αμέσως τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, ο οποίος θυσιάστηκε πάνω στο Σταυρό. Είναι δε πραγματικό γεγονός ότι θυσιάστηκε και πέθανε πάνω στο Σταυρό και υπάρχουν πολλές μαρτυρίες σχετικά μ’αυτό. Ανάμεσα σ’αυτές συμπεριλαμβάνεται ο εκατόνταρχος, οι φύλακες του τάφου, οι γυναίκες που προσέτρεξαν στο μνημείο, ο Ιωσήφ απο την Αριμαθέα που μετέφερε το σώμα του Κυρίου καθώς και ο Πόντιος Πιλάτος, ενώπιον του οποίου ο Κύριος μας δικάστηκε. Απόδειξη για το θάνατό Του συνιστά το καταπέτασμα του Ναού που σχίστηκε στα δυο, η εύρεση του σαβάνου και του σουδαρίου μέσα στον τάφο, ο μεγάλος λίθος που έφραξε την είσοδο του μνήματος, η φρουρά που φύλαγε τον τάφο κατ’εντολήν του ρωμαίου κυβερνήτη. Ο Χριστός, που θυσιάστηκε στο Σταυρό, αναστήθηκε και πάλι την τρίτη ημέρα, όπως απαγγέλουμε και μαρτυρούμε στο Σύμβολο της Πίστης. 

Η μαρτυρία της Ανάστασής Του προέρχεται από τους αγίους αγγέλους. Άγγελος Κυρίου  ήταν αυτός που πληροφόρησε τις γυναίκες ότι ο Χριστός αναστήθηκε. Οι φρουροί έπεσαν στο έδαφος κι οι αρχιερείς διέσπειραν ψευδείς ειδήσεις. Ο Κύριος εμφανίστηκε αρκετές φορές στους μαθητές Του. Τα στοιχεία που πιστοποιούν το γεγονός είναι αρκετά. Ο σεισμός που συνόδεψε την Ανάσταση του Κυρίου. Ο λίθος που παραμερίστηκε από την είσοδο του μνήματος. Οι γυναίκες που προσήλθαν για να ολοκληρώσουν τα έθιμα της ταφής και βρήκαν άδειο τον τάφο, αφού ο Κύριος είχε ήδη αναστηθεί αφήνοντας πίσω Του μόνο το νεκρικό σάβανο και το σουδάριο. 

Κάποιος όμως μπορεί να αναρωτηθεί: Αφού η Ανάσταση συνέβει στις αρχές του 1ου αι. (33 μ.Χ.) ποιά είναι η σημασία της σήμερα για τους ανθρώπους του 21ου αι.; Τι όφελος κομίζει η Ανάσταση του Χριστού στο σύγχρονο άνθρωπο; 

Θα προσπαθήσω να ανατπύξω την αξία της Ανάστασης σε τρεία σημεία. 

1) Η Ανάσταση του Κυρίου βοηθά τον άνθρωπο να συνειδητοποιήσει την ουράνια προέλευσή του. Ο άνθρωπος είναι ουράνιο δημιούργημα, ουράνια ύπαρξη, πλασμένη κατ’εικόνα και καθ’ομοίωση του Θεού. Κατ’εικόνα με το χάρισμα τη νόησης και καθ’ομοίωση με τη δυνατότητα της προαίρεσης.     

Ο πρώτος άνθρωπος, ωστόσομ χρησιμοποίησε λανθασμένα αυτή την ελευθερία βούλησης. Το αποτέλεσμα ήταν ο άνθρωπος με τη χρήση της ελευθερίας του να παραβεί το θεϊκό νόμο και να προσβάλει την αγάπη του Θεού. Το ανθρώπινο γένος έτσι εξέπεσε και η εικόνα του Θεού αμαυρώθηκε. Αυτή η αμαύρωση προξένησε νοητική σύγχυση και αδυναμία στον ανθρώπο να διακρίνει τις ορθές προτεραιότητες. Κατά συνέπεια ο άνθρωπος καταστάθηκε ανίκανος να κατανοήσει την αλήθεια. Για κάποιο διάστημα ο Θεός επικοινωνούσε με τους ανθρώπους μέσω της φωνής των προφητών και στη συνέχεια μέσω της Ενανθρώπησής Του. Σκοπός ήταν να αποκαταστήσει την λαμπρότητα του κατ’εικόνα και να συμφιλλιώσει τον άνθρωπο με την όμορφη δυνατότητα του καθ’ομοίωσιν. Η Ανάσταση έλαβε χώρα για να προσλάβει και πάλι ο άνθρωπος την αναγεννημένη του δόξα. Ο άνθρωπος έγινε και πάλι φωτεινός. Γι’αυτό ο Ιησούς είπε: «πᾶς ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ ἐν τῇ σκοτίᾳ μὴ μείνῃ», επειδή το φώς της Αναστάσης φέγγει πάνω στο κατ’εικόνα του ανθρώπου και αποκαθιστά τη δυνατότητα του να φθάσει το καθ’ομοιώσιν. Αυτό είναι λοιπόν το πρώτο όφελος της Ανάστασης ότι ο άνθρωπος αναγνωρίζει την ουράνια προέλευσή του. 

2) Ο άνθρωπος θα ζήσει πλέον σε καθημερινή βάση και όχι διακεκομμένα μια ζωή γεμάτη ελπίδα και προσδοκία. Σημέρα χρειαζόμαστε απεγνωσμένα περισσότερο από κάθε άλλη φορά αυτή την ελπίδα. Ας θυμηθούμε τη Μαρία Μαγδαληνή, την απεγνωσμένη εκείνη γυναίκα που πήγε στον τάφο αναζητώντας τον δάσκαλο και Κύριο της. Όταν άκουσε κάποιον να της μιλά σκέφτηκε πως ήταν ο κηπουρός. Έκλεγε γοερά ενώ αναζητούσε το Χριστό. Στο τέλος Τον βρήκε και Τον αναγνώρισε μόνο όταν Αυτός την αποκάλεσε «Μαρία». Απάντησε και φώναξε: «Ραββουνι», που σημαίνει δάσκαλε και Κύριε μου. Στη ευαγγελική διήγηση της Αναστάσης, ο Ιησούς εμφανίστηκε σε δυο νέους αποκαρδιωμένους από την είδηση της Σταύρωσης. Εμφανίστηκε σ’αυτούς ενώ βάδιζαν προς την πολίχνη Εμμαούς, κοντά στα Ιεροσόλυμα. Προς το τέλος της συνάντησης, εκείνοι οι νέοι είπαν μεταξύ τους: «οὐχὶ ἡ καρδία ἡμῶν καιομένη ἦν ἐν ἡμῖν, ὡς ἐλάλει ἡμῖν ἐν τῇ ὁδῷ;» Τη θέση της απογοήτευσης στην καρδιά τους είχαν λάβει πλέον η αισιοδοξία και η ελπίδα. Με όμοιο τρόπο οι μαθητές δοκιμάζονταν από μεγάλο φόβο, αλλά όταν ο Χριστός εμφανίστηκε ανάμεσά τους διαβάζουμε στην Αγία Γραφή ότι «ἐχάρησαν οὖν οἱ μαθηταὶ ἰδόντες τὸν Κύριον».

3) Το τρίτο όφελος της Ανάστασης του Κυρίου για το σύγχρονο άνθρωπο είναι η απόκτηση της χάριτος της υιοθεσίας. Καθημερινά η Εκκλησία γεύεται την εμπειρία της Ανάστασης και την αναφέρει στις προσευχές της. Όταν προσευχόμαστε στην Πρώτη Ώρα, θυμόμαστε την ένδοξη Ανάσταση που έλαβε χώρα κατά την αυγή. Κάθε Κυριακή συνερχόμαστε για να τελέσουμε τη Θεία Λειτουργία, επειδή αυτή ειναι η μέρα της Ανάστασης του Κυρίου. Αυτή αποτελεί την εβδομαδιαία ανάμνηση του γεγονότος. Την 29η κάθε Κοπτικού μήνα ενθυμούμαστε και συνεορτάζουμε τα γεγονότα του Ευαγγελισμού, των Χριστουγέννων και την Ανάστασης του Κυρίου. Σε ετήσια βάση τιμούμε τη γιορτή της Ανάστασης που μάλιστα την επεκτείνουμε για 50 μέρες, τις οποίες ονομάζουμε «άγιες Πενήντα ημέρες». Η όμορφη εικόνα με την οποία λαμβάνουμε τη χάρη της υιοθεσίας συνδέεται με το μυστήριο του βάπτισματος, όταν αναδυθήκαμε από το νερό τρεις φορές, κατ’αναλογία με τις τρεις ημέρες που πέρασε ο Κύριος μας Ιησους Χριστός στον τάφο. Όταν προετοιμαζόμαστε να μετάσχουμε στη Θεία Ευχαριστία, ο ιερέας αναφωνεί στη τελευταία ευχή: «Δώθηκε σε μας, για τη σωτηρία μας, η άφεση των αμαρτιών και η αιώνια ζωή, σε όλους οσοι μεταλαμβάνουμε απ’ Αυτόν». Σε κάθε Θεία Λειτουργία λαμβάνουμε το άγιο Σώμα και το τίμιο Αίμα του Κύριου Ιησού Χριστού για να ανανεώσουμε τη ζωή μας με το φως της ενδόξης Αναστασης Του. «Εὰν μὴ φάγητε τὴν σάρκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καὶ πίητε αὐτοῦ τὸ αἷμα, οὐκ ἔχετε ζωὴν ἐν ἑαυτοῖς». 

Εξ’άλλου δεν μπορούμε ν’ αντιληφθούμε τα λόγια του αγίου Ευαγγελίου παρά μόνο μέσα από την κατανόηση της Ανάστασης. Οι πατέρες μας που έγραψαν τις Γραφές ήταν εμπνευσμένοι από το Θεό διαμέσου της ενατένισης της ένδοξης Του Ανάστασης. Η Ανάσταση προσφέρεται στους πάντες. Θα πρέπει να ενσωματώσουμε αυτή τη χαρά και την ευφροσύνη στη ζωή μας και να την γιορτάζουμε καθημερινά. Η Ανάσταση συνιστά την ετήσια ανανεωτική διεργασία της ζωής μας. Χαρείτε με την Ανάσταση και ζήστε μέσα σ’αυτήν. Κάθε νύχτα στους ύμνους του Μεσονυκτικού ψάλλουμε: «Εγερθείτε παιδιά του φωτός, ας ψάλλουμε στον Κύριο των δυνάμεων». Αυτό είναι το καθημερινό κάλεσμα της Εκκλησίας. «Σηκωθείται παιδιά του φωτός». Μέσω της Ανάστασης γίναμε όλοι μας παιδιά του Φωτός. Μέσω της Ανάστασης στεκόμαστε και δοξολογούμε το Κύριο των δυνάμεων όπως η Αγία Γράφη λέγει: «καὶ οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία· οὐδὲ γὰρ ὄνομά ἐστιν ἕτερον ὑπὸ τὸν οὐρανὸν τὸ δεδομένον ἐν ἀνθρώποις ἐν ᾧ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς». Η ένδοξη Ανάσταση αποτελεί ευφροσύνη και αγαλλίαση. 

Προσευχόμαστε ώστε αυτή η χαρά να κατοικήσει στην καρδιά του καθενός μας. Καθ’ενας απο σας πρέπει να χαίρεται με την Ανασταση στη ζωή του, το σπίτι του, την οικόγένεια του, τη δουλειά του, την διακονία του και την Εκκλησία καθημερινά. Ας ειναι η Ανάσταση η χαρά σας όταν ξυπνάτε το πρώι για ξεκινήσετε μια νέα μέρα έτσι ώστε η ζωή σας να αναζωογονείται συνεχώς. 

Επαναλαμβάνω τις ευχές και τις ευλογίες μου προς όλους και χαίρομαι μαζί σας. Επίσης σας μεταφέρω τις ευλογίες από την Αιγύπτο και από την Εκκλησία της Αιγύπτου, απ’ολους τους μητροπολίτες και τους επισκόπους της Αγίας Συνόδου, καθώς και σύνολου του κλήρου και των ιερών μας μονών.  

Χριστός Ανέστη! Αληθώς Ανεστη.




Παρασκευή 22 Απριλίου 2016

Τρία νέα άρθρα για την Κοπτική λογοτεχνία στο τρέχον τεύχος του Zeitschrift für Antikes Christentum


Στο τρέχον τεύχος του Zeitschrift für antikes Christentum 20 (2016) περιλαμβάνονται τρία ενδιαφέροντα άρθρα που αφορούν την Κοπτική λογοτεχνία.



E. FIORI, "Death and Judgment in the Apocalypse of Paul: Old Imagery and Monastic Reinvention," 92-108 

E. GRYPEOU, "Talking Skulls: On Some Personal Accounts of Hell and Their Place in Apocalyptic Literature," 109-126 

D. TRIPALDI, "Edfu and the Oriens: On Re-discovering Ancient Egyptian Lore in Two Coptic Apocalypses," 126-146 



     

       O Emiliano Fiori (Humboldt-Universität zu Berlin) επιχειρεί να συνδέσει την Αποκάλυψη Παύλου, ένα αποκαλυπτικό κείμενο του 4ου αι. με προέλευση από την Αίγυπτο, με την Παχωμιανή Κοινωνία και την πρώιμη αιγυπτιακή μοναστική γραμματεία καθώς οι εικόνες της μεταθανάτειας θεϊκής κρίσης που περιλαμβάνοντε στο κείμενο της Αποκάλυψης, προσειδιάζουν περισσότερο με αντίστοιχες της μοναστικής παράδοσης και λιγοτέρο με προγενέστερα αποκαλυπτικά κείμενα. 
        Η μελέτη της Εμμανουέλας Γρυπέου (Berniner Antike Kolleg) εξετάζει τις προσωπικές διηγήσεις για τη μετά θάνατον ζωή όπως αυτές παρουσιάζονται στην αποκαλυπτική γραμματεία της Ύστερης Αρχαιότητας, σε κείμενα όπως η διήγηση του αββά Μακαρίου και του ομιλούντος κρανίου από τα Apophthegmata Patrum, η Διήγηση του βασιλέα Αρσάνη στα Συριακά, ο διάλογος του επισκόπου Πισεντίου με τη μούμια από τον Κοπτικό βίο του του Πισεντίου κ.α. 
    Τέλος ο Daniele Tripaldi (Universita di Bologna) εστιάζει στην επιβιώση Αρχαιο-Αιγυπτιακών παραδόσεων σε δυο Κοπτικά αποκαλυπτικά κείμενα και συγκεκριμένα στα Μυστήρια Ιωάννου, Αποστόλου και Παρθένου και στο Εγκώμιο στον Ιωάννη τον Βαπτιστή που αποδίδεται στον Ιωάννη τον Χρυσόστομο. Τα δυο αυτά κείμενα διασώζονται σε χειρόγραφα που προέρχονται από την Μονή του Αγίου Μερκουρίου στο Edfu της Άνω Αιγύπτου ενώ το περιεχόμενο τους χρονολογείται μεταξύ 7ου-8ου αι. για το πρώτο και 6ο αι. το δεύτερο. 



    





Δευτέρα 11 Απριλίου 2016

CFP - Διεθνές συνέδριο για την Πρώιμη Ισλαμική Αίγυπτο στη Βασιλεία της Ελβετίας


Διεθνές Συνέδριο με τίτλο “Living the End of Antiquity – Individual Histories from Byzantine to Islamic Egypt” διοργανώνεται από τις 16 έως τις 18 Μαΐου 2017 στη Βασιλεία της Ελβετίας. 

Το συνέδριο οργανώνεται από την Καθηγ. Dr. Sabine Huebner στα πλαίσια του ευρύτερου ερευνητικού προγράμματος που διευθύνει με τίτλο "Change and Continuities from a Christian to a Muslim Society — Egyptian Society and Economy in the 6th to 8th Centuries" και με χρηματοδότηση από το Swiss National Science Foundation.

Ως κέντρικοί ομιλητές θα παρίστανται καταξιωμένοι επιστήμονες του χώρου όπως οι Roger Bagnall (Νew York), Anne Boud'hors (Paris), Alain Delattre (Bruxelles), Jean-Luc Fournet (Paris), Jim Keenan (Chicago) και Αριεττα Παπακωνσταντίνου (Reading).  

Για περισσότερες πληροφορίες βλ. εδώ.

Τελική ημερομηνία υποβολής περιλήψεων: 15 Μαΐου 2016.

Δευτέρα 28 Μαρτίου 2016

Ο χρήση και ο ρόλος της Ελληνικής γλώσσας στη Χριστιανική Νουβία

Στα πλαίσια του ειδικού αφιερώματος για τη σχέση του Σουδάν με τον ελληνορωμαϊκό κόσμο το περιοδικό Archeology and arts δημοσιεύει άρθρο του Δρ. Αλέξανδρου Τσάκου, μεταδιδακτορικού ερευνητή του Παντεπιστημίου Bergen της Νορβηγίας, σχετικά με τη χρήση και το ρόλο της Ελληνικής γλώσσας στη Χριστιανική Νουβία. 

Περγαμηνό φύλλο σε παλαιο-νουβιακή γραφή που περιέχει ομιλία του Ιωάννου Χρυσοστόμου. Περιοχή του 4ου καταράκτη του Νείλου. 

Για το κείμενο του Δρ. Αλέξανδρου Τσάκου βλ. εδώ.


Κυριακή 27 Μαρτίου 2016

Στη μνήμη του James M. Robinson (1924-2016)



Έφυγε από τη ζωή στις 22 Μαρτίου 2016 ο διακεκριμένος μελετητής της Κοπτικής Γλώσσας και του πρώιμου Χριστιανισμού James ΜcConkey Robinson. O Robinson διετέλεσε για δεκαετίες καθηγητής της Θεολογίας της Καινής Διαθήκης στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Claremont (California, USA) και διευθυντής του εκεί Institute for Antiquity and Christianity. Διακρίθηκε κυρίως για την ενασχόλησή του με του κώδικες του Nag Hammadi και γενικότερα με τη σχέση Γνωστικισμού και πρώιμου Χριστιανισμού.

Η ουσιαστικότερη ίσως συνεισφορά του συνίσταται στο ότι από το με την ιδιότητα του Γραμματέα της International Committee for the Nag Hammadi Codices, και με τη συνεργεία της UNESCO και του Υπουργείου Πολιτισμού της Αιγύπτου κατάφερε να επιβλέψει και να επιμεληθεί την πανομοιότυπη έκδοση όλων των κωδίκων του Nag Hammadi σε 12 τόμους (The Facsimile Edition of the Nag Hammadi Codices, vol. I-ΧΙΙ, Leiden 1972-1984), με την οποία κατέστησε τα κείμενα προσβάσιμα στο διεθνές επιστημονικό κοινό.  

Μεγάλη διάδοση και πολλαπλές εκδόσεις γνώρισε και η συνοπτική έκδοση μόνο της μετάφρασης των κειμένων (The Nag Hammadi Library in English, Leiden 1977) που κυκλοφόρησε και στα ελληνικά από τις εκδόσεις του Άρτου Ζωής με τίτλο Χριστιανικός Γνωστικισμός: Τα κοπτικά κείμενα του Nag Hammadi στην Αίγυπτο, Αθήνα 1989.

To όνομα του Robinson συνδέεται επίσης με την επανέκδοση του par excellence λεξικού της Κοπτικής Γλώσσας του Walter E. Crum A Coptic Dictionary, London 1939 στη σειρά των Ancient Language Resources του εκδοτικού οίκου Wipf and Stock, η οποία έδωσε τη δυνατότητα στις νέες γενιές των μελετητών της Κοπτικής γλώσσας να αποκτήσουν το πολύτιμο και μοναδικό αυτό εργαλείο. 

Για την πρόσφατη εργογραφία του Robinson βλ. εδώ.





Απόσπαμα διάλεξης του Robinson για τους κώδικες του Nag Hammadi. 






Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2016

Συνέδριο για τον Matta el Meskin στο Bose, 21-22 Μαΐου 2016



       Με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα (10) χρόνων από την εκδημία του Ματθαίου του Φτωχού (Matta el Meskin, 1919-2006), η Αδελφότητα του Bose σε συνεργασία με την Μονή του Αγίου Μακαρίου στη Νιτρία της Αιγύπτου (Deir Abu Makar) ογρανώνει διεθνές συνέδριο αφιερωμένο στη ζωή και τη διδασκαλία ενός από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του σύγχρονου κοπτικού μοναχισμού.

         Ο Ματθαίος ο Φτωχός υπήρξε μοναχός και ηγούμενος της Μονής του Αγίου Μακαρίου στην έρημο της Σκήτης της Νιτρίας από το 1969 μέχρι και τον θάνατό του. Από πολλούς θωρείται μια χαρισματική φυσιογνωμία της Κοπτικής μοναστικής πνευματικότητας που συνέβαλε τα μέγιστα με τη ζωή και το έργο του σε μια σημαντική πνευματική και πολιτισμική αναγέννηση του Κοπτικού Μοναχισμού και την Κοπτικής Εκκλησίας κατά τη σύγχρονη εποχή.


      Στο συνέδριο που θα λάβει χώρα στις 21-22 Μαϊου 2016 στους χώρους της Αδλεφότητας του Bose στη Βόρεια Ιταλία, θα συμμετάσχει ο τωρίνος ηγούμενος της  Μονής του Αγίου Μακαρίου π.Επιφάνιος καθώς και φημισμένοι μελετητές των Κοπτικών Σπουδών και του Κοπτικών Μοναχισμού, όπως οι Mark Sheridan, Samuel Rubenson, Ugo Zanetti, Adel Sidarus, Antony O'Mahony και Alberto Elli που θα παρουσιάσουν διάφορες πτυχές της διδασκαλίας του Ματθαίου του Φτώχου.













Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2016

Προέρχονται τελικά από μοναστικό περιβάλλον οι κώδικες του Nag Hammadi;





Τεκμηριωμένα θετική απάντηση επιχειρούν να δώσουν στο παραπάνω ερώτημα ο καθηγητής Πρώιμης Χριστιανικής Γραμματείας στο Πανεπιστήμιο του Όσλο Hugo Lundhaug και ο μεταδιδακτορικός ερευνητής στο ίδιο Πανεπιστήμιο Lance Jenott με τη μονογραφία τους με τίτλο The Monastic Origins of the Nag Hammagdi Codices που δημοσιεύθηκε πρόσφατα από τον εκδοτικό οίκο Μohr Siebeck στην κλασική σειρά Studien und Texten zu Antike und Christentum. 

Lance Jenott 
Η προέλευση των παπύρων του Nag Hammadi αποτέλεσε πεδίο ανάπτυξης διάφορων θεωριών ανάμεσα στους ειδικούς ήδη από τη πρώτη στιγμή της ανακάλυψής τους το 1945 στην Άνω Αίγυπτο. Σύμφωνα με τις δυο επικρατέστερες θεωρίες που διατυπώθηκαν μέχρι σήμερα τα κείμενα του Nag Hammadi συνδέονταν είτε με το φαινόμενο του Γνωστικισμού είτε με μοναστικές κοινότητες της Άνω Αιγύπτου του 4ου και 5ου αι. 

Hugo Lundhaug 
Υπέρ της δεύτερης άποψης συγκλίνουν οι δύο νορβηγοί επιστήμονες αφού πρώτα αποδομήσουν την περί γνωστικής προέλευσης θεωρία, λόγω της ευρείας ποικιλίας του περιεχομένου των κειμένων που καθιστά αδύνατη την ταύτισή τους με κάποια συγκεκριμένη γνωστική τάση αλλά και λόγω της απουσίας πειστικών μαρτυριών για την επιβίωση γνωστικών κοινοτήτων στην Άνω Αίγυπτο κατά τον 4ο και 5ο αι. όποταν και χρονολογούνται οι πάπυροι. 

Αντίθετα η μελέτη του πρώιμου αιγυπτιακού μοναχισμού μέσα από την εξέταση των ποικίλων ειδών της μοναστικής γραμματείας, όπως αγιολογικά κείμενα, συλλογές αποφθευγμάτων, ταξιδιωτικές διηγήσεις, κανονιστικά κείμενα και μοναστικές προτροπές αλλά και η αξιοποίηση των στοιχείων που προσφέρουν οι κλάδοι της Παπυρολογίας, της Κωδικολογίας και της Αρχαιολογίας οδήγησαν τους συγγραφείς στο συμπεράσμα ότι οι κώδικες του Nag Hammadi είναι προιόν του αιγυπτιακού μοναχισμού της Άνω Αίγυπτου του 4ου και 5ου αι. και μάλιστα συνδεόνται με μοναστικά περιβάλλοντα παχωμιανής επίδρασης. 





Podcast με τον καθ. Malcolm Choat του Macquarie University





O Malcolm Choat είναι επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Αρχαίας Ιστορίας και Διευθυντής στο Αncient Cultures Research Center του Macquarie University της Αυστραλίας. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την Κοπτική και Ελληνική Παπυρολογία καθώς και τον Χριστιανισμό και τον Μοναχισμό στην Αίγυπτο της Ύστερης Αρχαιότητας.

Στον παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να ακούσετε σε διαδυκτιακή ραδιοφωνική μετάδοση (podcast) τη συνέντευξη που παράχωρησε ο Malcolm Choat, στην οποία αναφέρεται στην ενασχόλησή του με την Παπυρολογία και τις Κοπτικές Σπουδές καθώς και στις έρευνές του σχετικά με το φερόμενο ως Ευαγγέλιο της "συζύγου" του Ιησού. 

https://soundcloud.com/pioneeringminds/episode-2-malcolm-choat-and-ancient-history


Aπό τις εκδόσεις Brepols κυκλοφορεί το βιβλίο του Belief and Cult in Fourth-Century Papyri, Turnhout 2006.



Κυριακή 24 Ιανουαρίου 2016

Διάλεξη της Caroline Τ. Schroeder για τον Μοναχισμό και την Οικογένεια στην Αίγυπτο της Ύστερης Αρχαιότητας


Η Carolina T. Schroeder, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Θρησκευτικών και Κλασσικών Σπουδών του University of Pacific (Carifornia, USA) έδωσε στις 12 Ιαουαρίου 2015 διάλεξη με τίτλο "Monks and Their Children: Family and Familial Renunciation in Late Antique Egypt" στο Κέντρο Ιστορικών Ερευνών του Ohio State University στα πλαίσια του ευρύτερου ερευνητικού προγράμματος που διαχειρίζεται σχετικά με την Οικογένεια και την Παιδική Ηλικία στον Πρώιμο Μοναχισμό (βλ. Monks and Their Children Family and Childhood in Early Monasticism




Στη διάλεξη η ομιλήτρια διαπραγματεύεται την κοινωνική ιστορία των παιδιών, των γονέων και του θεσμού της υιοθεσίας μέσα από τον πρίσμα των ασκητικών κειμένων του πρώιμου αιγυπτιακού μοναχισμού σε μια προσπάθεια ανάδειξης των ιδεολογικών και πολιτικών προεκτάσεων του ζητήματος της κοινωνικής θέσης των παιδιών στην Ύστερη Αρχαιότητα.  

Ανάμεσα στις πολλές και αξιόλογες δημοσιεύσεις της Carolina Τ. Schroeder ξεχωρίζει η μονογραφία της σχετικά με τον αιγυπτιακό μοναχισμό με τιτλο Monastic Bodies: Discipline and Salvation in Shenoute of Atripe, Philadelphia 2007.